TCMB yabancı para zorunlu karşılık oranlarını artırdı.

Resmi Gazete’de yayımlanan tebliğ ile döviz cinsi yükümlülükler için zorunlu karşılık oranları artırıldı. Merkez Bankası, yabancı para zorunlu karşılık oranlarını 200 baz puan artırdı. Vadesiz ve 1 yıla kadar vadeli döviz hesapları için zorunlu karşılık oranı yüzde 23’e yükseldi.

Merkez Bankası’nın yabancı para ile ilgili kararı Resmi Gazete’de yayımlandı.

Buna göre, vadesiz ve 1 yıla kadar vadeli yabancı para cinsi zorunlu karşılık oranları yüzde 21’den yüzde 23’e çıktı.

1 yıl ve 1 yıldan uzun vadeli yabancı para cinsi zorunlu karşılık oranları da yüzde 15’ten yüzde 17’e yükseltildi.

Vadesiz ve 1 yıla kadar kıymetli maden repo hesapları için zorunlu karşılık oranı yüzde 24, 1 yıl ve 1 yıldan uzun kıymetli maden hesapları için ise yüzde 20 olarak uygulanacak.

Söz konusu oranlar 17 Eylül Cuma gününden itibaren geçerli olacak.

Merkez Bankası son olarak 1 Temmuz tarihinde yabancı para zorunlu karşılık oranını yine 200 baz puan artırmıştı.

Zorunlu karşılık oranı nedir?

Zorunlu  karşılık, zorunlu karşılık oranı ya da munzam karşılık; mevduat kabul eden bankaların bu mevduatlara karşılık olarak TCMB’de bulundurmak zorunda oldukları mevduatların oranıdır ve bu oran TCMB tarafından kararlaştırılır.

Zorunlu karşılık oranı para politikasının bir aracı olarak kullanılabilir. Bu oran artırıldığında bankaların verebileceği kredi miktarı azalacağı için harcama talebi düşer ve bu gelişme büyümeyi sınırlayıcı etki yapar. Tersine oran düşürüldüğünde bankaların verebileceği kredi miktarı yükselir ve oluşan talep artışı ekonomik büyümeye olumlu etki yapar. Merkez bankaları bu oranı enflasyon ve büyüme arasındaki tercihe göre artırıp azaltırlar. Para arzının kısıtlanması talep kaynaklı enflasyonun düşürülmesinde etkin olmaktadır.

Zorunlu karşılık oranı düşürüldüğünde ise zorunlu karşılıkların bir kısmı kullanılabilir rezerv şekline dönüşür, bu da bankaların kredi tabanını artırır. Bankaların kredi tabanın genişlemesi de para arzının artmasına neden olur

Zorunlu karşılık oranının arttırılması daralmacı para politikasına, oranın azaltılması ise genişlemeci para politikasına işaret eder. Ekonomik büyüme üzerinde etkilidir.

Kaynak: TCMB

Abdullah KALIN/Ekonomist