İstihdam Ne Demek?

İstihdam; bir ülkenin ekonomisinde mal ve hizmet üretiminde çalışmak üzere hazır bekleyen nüfusa denmektedir. Bununla birlikte, istihdamın çok spesifik bir tanımı vardır ve hem işverenlerin hem de çalışanların bu tanımı bilmeleri işleri açısından fayda sağlar. İstihdam, işveren ile çalışan arasında çalışanın işte belirli hizmetler sağlayacağı konusunda bir anlaşmadır.

Bu iş sözleşmesi her iki tarafa da şunları sağlar:

• İş, işverenin belirlediği işyerinde gerçekleşecektir
• Çalışma, işveren ve şirketinin hedeflerini ve misyonunu gerçekleştirmek için tasarlanmıştır
• Yapılan iş karşılığında, çalışan belirlenen ücreti alır
• Bireysel bir çalışan için bir iş sözleşmesi sözlü olabilir, bir e-posta ile yazılabilir veya bir iş teklifi mektubu olabilir. İş teklifi, görüşme ile de belirtilebilir veya resmi bir iş sözleşmesiyle yazılabilir. Herhangi bir olumsuz durumda her iki tarafında haklarını korumak için yapılan sözleşmenin yazılı ıslak imzalı olması önemlidir.

Laymen’in tanımlaması ile istihdam; bireyin işveren olarak bilinen bir işletme ile ödeme, program vb. gibi belirli şartlar altında sözlü ve yazılı bir taahhütle bulunduğunu fikrini ifade eder. Kuruluşlar, işleri günlük olarak işletmelerini beslemek, üretimi geliştirmek ve artırmak için kullanırlar.

İstihdamın Süresi ve Çeşitleri

İstihdam, yalnızca ücret ödenen bir işin tutulmasını veya kendi işini yürütmeyi ifade eden basit bir tanım değildir. Aksine koşullar altında en çok yapmak istediği şeyi yapan herkesin durumunu içerir. Böyle bir kişi tamamen istihdam edilir.

İstihdam, gamı ​​farklı zaman taahhütleri ve ücret planları açısından yönetir ve iki iş birbirine benzemez. Bu sebeple istihdamın sağlıklı bir formda yapılandırılması için üç ana esasa göre ele alınır:

1. Tam İstihdam
2. Eksik İstihdam
3. Aşırı İstihdam

Tam istihdam: Bu istihdam çeşidi ideal olandır ve ihtiyaç duyulan kadar çalışan ve istihdam edilecek olan iş gücü sayısı birbirine eşittir. Dolayısı ile bu istihdam türünde işgücünü tamamı kullanılır. Bir toplum ya da ilisin, tüm insanları tam olarak istihdam ettiğinde tam istihdam gerçekleşmiş olur.

Eksik istihdam: Eksik istihdam iş gücü kapasitesinin tamamının karşılanamadığı bir iş gücüdür.

Aşırı istihdam: Bu istihdam şeklide eksik istihdam gibi sorunludur. Burada ihtiyaç duyulan kadronun çok fazlası bir iş gücü söz konusudur.

İşveren, işçiye zamanında ödeme yaptığı sürece ve çalışan çalışmaya devam etmek istediği sürece, iş ilişkisi devam edecektir. Bu, istihdamın şart ve koşullarının büyük ölçüde işverenin elinde olduğu gerçeğini dikkate almaktadır. Bireysel çalışanlar belirli bir sözleşme koşulunu (daha yüksek bir ücret veya ek izin günleri gibi) müzakere edebilirler. Ancak işveren tarafından yer, çalışma saatleri, çalışma ortamı ve hatta şirket kültürü çizgileri konur. İstihdam, Gelişme, Kalkınma

Esnek bir iş programı gibi seçenekler isteniyorsa, müzakere için en uygun zaman bir iş teklifi kabul etmeden önce istihdam, işveren veya çalışanın ayrıcalığı ile sona erer. Özellikle işte çalışma hakkı bulunan bölgelerde, işverenler, iş akdini feshedebilir veya çalışanlar, sebepsiz ya da istedikleri herhangi bir sebeple istifa edebilirler.

İş ve İşyeri Ortamı

İşveren işin ne olduğunu, çalışanın ne zaman, nasıl, niçin ve nerede yapacağı belirler. Bir çalışanın işte yaşadığı girdi, özerklik ve derecesi bir işverenin yönetim ve istihdam felsefesinin bir yan ürünüdür.

Bir işi güvence altına almak ve işi devam ettirmek isteyen herkes, özerklik, yetkilendirme ve memnuniyet konusunda kendi gereksinimlerini karşılayan bir ortam bulmalıdır.

Bir çalışanın özel sektördeki bir işverenle uyuşmazlığı varsa, çalışan kendi mesleğini müdürleriyle görüşebilir, İnsan Kaynakları departmanına gidebilir, yöneticisinin üstündeki yöneticiyle konuşabilir veya bildirimde bulunabilir. Özellikle nahoş durumlarda, çalışan aynı zamanda bir çalışan tarafı iş kanunu avukatından veya Devlet Çalışma Bakanlığından yardım isteyebilir. Ancak, şikâyetçi çalışanın görüşünün bir davada geçerli olacağına dair hiçbir güvence yoktur. Ayrıca Kamuda, sendika görüşmesi yapılan bir sözleşme, çalışanın istediği değişiklikleri müzakere etme fırsatını artırabilir.

Hükümetin İstihdamdaki Rolü

İş dünyasında genellikle bir işveren ile çalışan arasındaki istihdam ilişkisinin çoğu, işverenin ihtiyaçları, karlılığı ve yönetim felsefesi ile yönetilir. İstihdam ilişkisi aynı zamanda çalışanların pazardaki mevcudiyeti yani, daha az mevcut olan yetenek, çalışan için daha fazla müzakere gücü ve çalışanların kendi seçtikleri işverenleriyle ilgili beklentilerinden kaynaklanmaktadır. Bununla birlikte, gittikçe artan bir şekilde, istihdam ilişkisini yönlendiren ve işverenlerin özerkliğini azaltan kanunlar vardır, bunlara işçi kanunu denir. Bu kanunlar bu gücün kötüye kullanılmasını önlemenin bir yolu olarak kabul edilmektedir. İşverenlerin çalışma bakanlığının yürürlükteki düzenlemeleri konusunda güncel kalmaları önemlidir. Çalışma Bakanlığı devlet kurumları da dâhil olmak üzere bu çalışanlar tarafından kullanılabilir. Bu kuruluşlar iş istatistiklerini izlemekle görevlidir ve çalışanlarına işverenleriyle olan anlaşmazlıkların da yardımcı olabilirler.

Sağlıklı olan istihdamın sağlanabilmesi için ilk olarak ihtiyaç analizinin doğru yapılması şarttır. Bu analizin sonucuna göre, beklenti analizi oluşturulmalı ve bu doğrultuda ihtiyaç olan profiller oluşturulmalıdır. Sonrasında da işe alım süreçleri başlatılmalıdır.

İstihdam Seferberliği

2019 Mart ayından itibaren Türkiye’de istihdam seferberliği başlatılmıştır. İstihdam seferberliği sayesinde hem işverenler hem de iş arayanlar için fırsatlar sağlamaktadır.

Yeni istihdamlara verilen destekler ise;

• Yeni istihdamda ilk 3 aylık ücretlerin devlet tarafından karşılanması,
• İlk 3 aylık vergi ve SGK prim destekleri, ilave istihdamlarda devam eden ilk 9 ila 15 aylık vergi ve SGK primlerinin devlet tarafından ödenmesi,
• 31 Aralık 2020’ye kadar geçerli ilave istihdamlarda, 12–18 ay boyunca vergi ve SGK primlerinin devlet tarafından karşılanması,
• Ekonomik problemler nedeniyle iş yeri çalışma süresi azaltan işyerinin İŞ-KUR’ a başvurması halinde  3  ay boyunca ücretlerin işsizlik fonundan ödenmesi,
• 500’ün altında çalışanı olan işyerlerine 12 aylık dönem boyunca kişi başı 150 TL ve 500 ve üzeri çalışanı olan işyerlerine 12 aylık dönem boyunca 101 TL aylık devlet desteği,
• SGK primlerini düzenli ödeyen işyerlerinde işveren hisselerinin 5 puanlık kısmının devlet tarafından karşılanması,
• Kalkınmada öncelikli 51 ilde, sigortalıların primlerine 5 puanlık indirime ek 6 puan
• En az 2 çalışanı bulunan işyerlerine işbaşı eğitim ve istihdam destekleri,
• İş-Kur, Odalar ve Borsalar Birliğinin 8 aya kadar süren pratik ve teorik eğitimlerin verildiği desteklerdir.

KADINLARIN İŞGÜCÜNE İSTİHDAMI

Ülkemizde, kadınların aktif işgücüne katılması artış göstermekte ise de diğer ülkelere kıyaslama yapıldığında oldukça gerilerde kalmaktadır. Toplumsal ve ekonomik kalkınma, işsizlik ve istihdam yetersizliğinden en çok etkilenenlerin de başında kadınlar gelmektedir.

Gelişme amacında olan ülkelerdeki kadınların işgücüne katılması ve istihdamının sağlanması önemli bir gerekliliktir. İstihdama katılımın desteklenmesi gerekir. Kadınların işsizlik oranı, erkeklerin işsizlik oranlarına bakıldığında çok daha fazladır. İstihdam edilen kadınlarda en çok tarım, hizmet ve sanayi sektörlerinde görülmektedir. En yüksek düzey ise hizmet sektöründedir.

Kadınların eğitim düzeyleri yükseldikçe, iş gücüne katılımları artmaktadır. Kadınların işgücüne katılması ekonominin büyümesi ve kadınların hem ekonomik olarak hem de güçlü hissediyor olmaları açısından da önem arz etmektedir. Ayrıca bu durum, kadın-erkek eşitsizliğinin de önüne geçmesini sağlamaktadır.

Kadın istihdamını artırmak için;

• Kadın emeğinin değerlendirildiği faaliyetlerde daha çok bulunulmalı
• Kadın girişimcilerin kredi ve hibe destekleri artırılmalı
• Kadın derneklerinin, kadınların ekonomiye katkısının sağlanması için gereken atılımlarda bulunması gereklidir
• Kadınlarda finansal okur-yazar oranının artırılması için gerekli eğitimlerin tüm illere yayılması da önemlidir